برنامهریزی فرهنگی
برنامهریزی فرهنگی یک انتخاب نیست، چرا که در غیر این صورت فرهنگ شما را هدایت خواهد کرد که لزوما مطلوب نیست. تصور کنید فرهنگ اضافه کاری در سازمان حاکم است به این معنی که کارکنان هر روز تا دیر وقت در محل کار میمانند و روزهای تعطیل نیز به همچنین، چه کار داشته باشند چه نداشته باشند، آیا دوست دارید این فرهنگ سازمان شما را هدایت کند؟
پیوست فرهنگی
یکی از مهمترین دلایل موفقیتآمیز نبودن تدوین و اجرای ارکان جهتساز عدم توجه به فرهنگ سازمانی و نیز نتایج و پیامدهای فرهنگی ناشی از آن است. قبل از تصویب پروژههای کلان باید پیوست فرهنگی آن تدوین شده باشد تا بتوان به درستی تحلیل هزینه-فایده انجام داد و در صورت وجود پیامدهای نامطلوب فرهنگی، بتوان با برنامهریزی فرهنگی شدت و یا وسعت آنها را کم کرد.
فرهنگ
تعریف فرهنگ
فرهنگ یعنی پذیرشهای هنجار یافته. هنجار به چیزی گفته میشود که ارزش تلقی میگردد و مخالفت یا آن امری ناپسند است و البته همه جا یکسان نیست. بهعنوان مثال رانندگی روی خطوط که در یک کشور امری عادی به حساب میآید در کشوری دیگر بسیار زشت محسوب میگردد.
نکته مهم در پذیرش این هنجارها این است که از سر اجبار و به زور جریمه و تنبیه نیست، بلکه ریشه در اعتقادات و باورهای قلبی دارد؛ خانه تکانی شب عید در ایران مثال خوبی در این خصوص است.
مراحل برنامهریزی فرهنگی
برای برنامهریزی فرهنگی لازم است هفت مرحله ذیل در نظر گرفته شود:
1- تجزیه و تحلیل گذشته پدیده فرهنگی (موضوعی که میخواهیم در خصوص آن برنامه ریزی فرهنگی انجام دهیم)
2- تعیین اهداف فرهنگی
3- بررسی نیازها و نگرشهای فرهنگی مخاطبین
4- شناسایی امکانات و توانمندیها (نرم اقزاری و سخت افزاری)
5- شناسایی موانع، مشکلات و محدودیتها
6- طراحی برنامه با توجه به اهداف مدون
7- ایلاغ برنامه به مجریان مربوطه
مراحل تدوین پیوست فرهنگی
برای تدوین پیوست فرهنگی 9 مرحله باید طی شود:
1- توصیف پروژه یا سیاست مورد نظز یه همراه جایگزینهای ممکن
2- توصیف وضعیت موجود فرهنگی
3- تدوین برنامه مشارکت ذینفعان
4- تعریف اثرات مهم فرهنگی حاصل از اجرای پروژه یا سیاست مربوطه
5- بررسی اهمیت تاثیرات محتمل
6- پیشبینی واکنش گروههای تحت تاثیر
7- تعیین تاثیرات غیر مستقیم
8- تدوین جایگزینهای ممکن
9- تدوین برنامه کاهش عوارض
رویکرد دانوب